Selecteer de taal

Zomer 1939 won ik in een KLM-prijsvraag een retour Eelde-Schiphol. Op Schiphol was ik opgeleid tot luchtschutter en ik ging er graag nog eens heen. De Douglas DC-2 bracht me er in 45 minuten. Zou ik er de veelbesproken G-1 misschien zien? Dat lukte niet alleen, ik ontmoette ook invlieger Gerben Sonderman. Graag zou ik een proefvlucht mee willen maken. Ik kende Sonderman van Soesterberg en van het Schiphol van 1936. Vooral uit de laatste periode dateerde een bijzondere ervaring.

 

Soesterberg
Het was Oudejaarsdag 1936: een schitterende dag. Er zat, om in luchtmachttaal te spreken, brood in de lucht. Door de JaVA werd dan ook druk gevlogen. Maar aan mijn neus ging het brood helaas voorbij, ik had "dienst".


Opeens zie ik Lt. Sonderman startklaar zitten in een Fokker C.5. Alleen. Dus er snel heen.
"Luit, mag ik mee?"
"Man je hebt toch dienst!"
"ja maar...."
"Afijn, stap maar in, maar denk er om, ik ga stunten!"

Dat laatste heb ik geweten. Dat wil zeggen, tenslotte wist ik het niet meer. Omdat ik op een gegeven moment uit de kist dacht te vallen, we hadden geen schoudergordels, hield ik me met beide handen stevig vast en bleef strak voor me kijken. Op meesterlijke wijze ging de ene stunt in de andere over. Nu eens met brullende dan weer met schijnbaar stilstaande motor. Geperst op je bankje of zo licht als een veer.
Die dag op Schiphol hoopte ik opnieuw met Sonderman omhoog te kunnen. Maar nu met een G-1. De machine, nog in fabriekskleur, stond klaar. Invlieger Sonderman eveneens. Maar meevliegen zat er helaas niet in. Hoewel ik geen "dienst had" kon het echt niet. Sonderman mocht nu niet toegeven. Op een invliegvlucht kon geen passagier mee. Jammer.

Die dag had ik nog een ontmoeting. Bij het instappen voor de terugvlucht met de DC-2 sprak ik even met de piloot. Of hij misschien iets zuidelijker aan kon houden. Dan kwamen we langs Blokzijl, mijn woonplaats. Hij deed het. En ik kon mijn vader 's avonds precies vertellen in welk stuk land die dag gehooid was. De naam van de piloot? Ton van Ulsen.

Uitgestapt
Een goed halfjaar later vliegen we weer samen. Maar nu niet in een KLM toestel maar in die veel besproken Fokker G-1. Het is intussen mobilisatie geworden. Overvliegende "vreemde" vliegtuigen moeten opgespoord worden en aangevallen worden. Vaak zijn het lange patrouillevluchten, soms kortere alarmvluchten. Op één van die laatste gebeurt het. Onze Fokker G-1 306 raakt bij een botsing met de Fokker D.21 234 zwaar beschadigd. Dan komen we in een hachelijke situatie. Rechter kielvlak en richtingsroer zijn volkomen verdwenen. We moeten het toestel verlaten maar kunnen dit aanvankelijk niet. Tenslotte lukt dat met de grootste moeite. Maar dan zweven we ook opgelucht aan onze parachutes boven het Hollandse polderland. Ver beneden ons slaat onze gehavende G-1 te pletter.

 

(krantenbericht afkomstig uit Het Vaderland van 5 januari 1940, via http://kranten.kb.nl/)