Wie zich wel eens in discussies heeft gemengd wat nu het beste vliegtuig was van bijvoorbeeld tweede wereld oorlog heeft hier al snel spijt van. Zo is het niet anders met de discussie hoe goed en/of slecht de Fokker G-1 wel niet was.
Om iets te classificeren wordt iets vergeleken met iets anders. Hier schuilt met de Fokker G-1 een probleem. Tussen bijvoorbeeld de Spitfire en de Messerschmitt Me109 zijn honderden gevechten geweest en daar tengevolge van zou je kunnen denken dat de beste makkelijk is te kiezen. Maar nee door verschillende uitvoeringen, tactieken, piloten etc blijft men verdeeld over welke nu uiteindelijk de beste was. Somige gebruiken statistieken om hun gelijk te behalen, bijvoorbeeld de F4 Corsair heeft volgens mijn weten de hoogste kill rate van WWII, echter was niet het grootse deel van deze kills bommenwerpers.
Om tot een redelijke beoordeling te geven over de G-1 of een ander vliegtuig moeten we in beschouwing nemen met welk doel het vliegtuig is ontworpen, op welke manier het is ingezet.
Het doel van G-1 was om verschillende taken binnen de militaire luchtvaart te combineren. Tegenwoordig noemen we dit: multi role combat aircraft, denk aan de Tornado, JSF.
Het idee van Fokker was een combinatie te maken van een lange afstands jager, verkenner en lichte bommenwerper. Denk niet dat dit “moderne” idee afkomstig was van Fokker zelf. In het buitenland waren er een aantal landen die precies het zelfde dachten en opdrachten gaven tot de ontwikkeling van de dergelijk toestel. Hieronder een paar voorbeelden:
MESSERSCHMITT BF110C-1 Duitsland |
![]() |
POTEZ 63.11A.3 Frankrijk |
![]() |
MARTIN MARYLAND 167F Verenigde Staten |
![]() |
ILYUSHIN DB3M Rusland |
![]() |
KAWASAKI KI-45 KAI-Ko Toryu Japan |
![]() |
In Nederland noemde we het een Jachtkruiser, in Duitsland een Zerstorer en in Engeland een Attack aircraft.
Wat al snel bleek in alle landen (geen uitzondering) is dat het concept van een Jachtkruiser niet werkte in combinatie met jachtvliegtuigen. Zelfs tegenwoordig zou een Tornado niet lang overleven als er geen luchtoverwicht is met jagers. Waar een jachtkruiser wel goed in was bijvoorbeeld verkenning en het neerschieten van bommenwerpers. Bij bommenwerpers moet men denken aan de types van vlak voor de oorlog en in kleine aantallen. Niemand kon zich in 1940 een voorstelling maken van een bommenwerper vloot van 1000 toestellen met vergelijkbare bewapening van een Boeing B17!
Wat gebeurde er toen eenmaal bleek dat een Jachtkruiser niet voldeed? Men ging ze gebruiken voor andere doelen zoals nachtjager en ook als grondaanvalsvliegtuig als er eenmaal geen jagers te duchten waren. Zover is het met de G-1 niet gekomen. In mei 1940 roeide men met de riemen die men had.
Dus als het concept/gebruik fout was, was het dan toch wel een goed ontwerp?
Hieronder een overzicht van Jachtkruisers rond 1940. Pas op met het vergelijken want bij een vergelijking van een laatste versie Bf110 gebouwd in 1944 met een G-1 uit 1938 klopt natuurlijk niet! U kunt zelf uw conclusies trekken, maar ik denk dat Fokker het zeker niet slecht heeft gedaan.
VLIEGTUIG |
FOKKER G-1 WASP |
FOKKER G-1 MERCURY 2 PERS |
FOKKER G1 MERCURY 3 PERS |
MESSER- SCHMITT BF110C-1 |
POTEZ 63.11A.3 |
MARTIN MARYLAND 167F |
ILYUSHIN DB3M |
KAWASAKI KI-45 |
EERSTE VLUCHT |
1936 |
1938 |
1938 |
1936 |
1936 |
1939 |
1939 |
|
LENGTE |
10,38 |
10,87 |
10,87 |
16,90 |
10,93 |
14,22 |
14.76 |
10,60 |
SPANWIJDTE |
16,50 |
17,16 |
17,16 |
12,60 |
16,00 |
18,69 |
21.44 |
15,02 |
HOOGTE |
3,35 |
3,80 |
3,80 |
3,47 |
3,08 |
4,57 |
5.50 |
3,66 |
MAX GEWICHT |
4800 |
4500 |
5000 |
5698 |
4530 |
6929 |
8000 |
|
LEEG GEWICHT |
3150 |
3330 |
3345 |
3135 |
4795 |
5270 |
3965 |
|
MOTOR VERMOGEN |
750 |
830 |
830 |
1100 |
700 |
1050 |
950 |
1050 |
MAX SNELHEID |
443 |
475 |
475 |
455 |
425 |
428 |
445 |
547 |
HOOGTE MAX SNELHEID |
3350 |
4100 |
4100 |
4000 |
|
|
7000 |
|
PRACTISCH PLAFOND |
9000 |
9900 |
9750 |
8500 |
9000 |
10730 |
||
MAX STIJGSNELHEID |
12,2 |
13,9 |
13,3 |
8,3 |
|
|||
KRUIS SNELHEID |
384 |
383 |
383 |
319 |
349 |
290 |
||
KRUIS HOOGTE |
3400 |
4265 |
4265 |
3000 |
8991 |
|||
SNELHEID ZEE NIVEAU |
384 |
399 |
399 |
|||||
MAX BEREIK |
1450 |
1500 |
1500 |
1720 |
1500 |
1690 |
1500 |
2260 |
VLEUGEL OPPERVLAKTE |
35,70 |
38,30 |
38,30 |
38,90 |
32,70 |
50.03 |
66.70 |
|
BEMANNING |
2 |
2 |
3 |
3 |
3 |
3 |
||
BEWAPENING |
5x7,9mm |
9x7,9mm |
9x7,9mm |
2x 20mm, 5x 7,5mm |
4X 7,5MM |
4X 7,7mm 2x 7,5mm |
3x 7,6 |
1X 20MM, 2X 12,7MM, 1X 7,9MM |
BOMMENLAST |
500 |
200 |
200 |
800 |
2500 |
500 |
||
AANTAL GEBOUWD |
26 |
36 |
36 |
866 |
PS als men eenmaal het deel van de Jacht uit de kruiser haalt dan heeft men wel een werkbaar concept, kijk maar eens naar de Mosquito. Vergeet bij dit toestel echter niet dat de ontwikkeling pas in 1940 werd gestart en dat hij 2 maal zo zwaar is als de gemiddelde in dienst zijnde jachtkruiser uit 1940!